تفاوت کمپرسور روتاری با کمپرسور اسکرول

برای مقایسه دو محصول در ابتدای کار ما باید شناخت خوبی نسبت به آن محصول‌ها داشته باشیم، سپس روش کار هر یک را بدانیم و در ادامه اطلاعات اسمی  مانند توان خروجی، توان مصرفی، شرایط سازگار محیطی و … را بدانیم تا با توجه به این اطلاعات بتوانیم مقایسه درستی بین آن محصول‌ها انجام دهیم. در مقاله زیر ما قصد بررسی و مقایسه کمپرسور روتاری با کمپرسور اسکرول را داریم.

برای بررسی پمپ باد روتاری و کمپرسور اسکرول با هم ما در ابتدا باید بدانیم کمپرسور چیست و چه وظیفه‌ای را انجام می‌دهد، سپس دو کمپرسور مدنظر، یعنی کمپرسور روتاری و کمپرسور اسکرول را به طور کامل بررسی می‌کنیم؛ مزیت‌ها و معایب هر کدام را بیان می‌کنیم و در انتها تمامی جوانب این دو محصول با هم مقایسه می‌کنیم.

در این مطلب کوتاه، اطلاعاتی پیرامون کمپرسور، کمپرسور روتاری و کمپرسور اسکرول است که برای مقایسه این دو محصول جمع آوری شده است. در ادامه با ما همراه باشید تا از شرایط این دو محصول آگاهی پیدا نمایید. اطلاع از این مطالب، می‌تواند کمک زیادی به شما در داشتن خرید بهتر از این کمپرسورها کند.

کمپرسور یا متراکم‌کننده از انواع دستگاه‌های مکانیکی می‌باشد که در سیکل‌های گازی برای تغییر حالت سیال مورد نظر استفاده می‌شوند. به عنوان مثال، این دستگاه در موتور خودرو‌ها، هوا را گرفته و فشرده می‌کنند و از طریق سوپاپ‌های ورودی برای احتراق به داخل سیلندر می‌فرستند. این دستگاه‌ها با کاهش حجم هر سیال، موجبات افزایش فشار آن را فراهم می‌کنند. کمپرسورها اساسا با صرف انرژی مکانیکی، سیال را فشرده می‌کنند. این تغییر حالت عموماً باعث افزایش دمای سیال می‌شود که برای رفع این مشکل یک خنک‌کننده بر سر راه این کمپرسور‌ها قرار می‌گیرد.

این دستگاه‌ها استفاده‌های زیادی مانند باد کردن تایر خودرو گرفته و یا ساخت یخچال‌ها و چیلرهای بزرگ دارند.از دیگر استفاده‌های این دستگاه‌ها می‌توان به استفاده در در خطوط انتقال گاز، سیستم‌های سرمایش خانگی و یخچال‌های خانگی، موتورهای جت، در خودروها برای فشرده سازی هوای ورودی به سیلندر برای افزایش کارایی اشاره کرد.

کمپرسورها به دو دسته کلی دینامیکی و جابه‌جایی مثبت تقسیم می‌شوند که هر کدام اساس کار یک زیر دسته قرار می‌گیرند. انواع کمپرسورها عبارتند از کمپرسور گریز از مرکز، کمپرسور محوری، کمپرسور پیستونی، کمپرسور دیافراگمی، کمپرسور مارپیچی، کمپرسور دندانه‌دار، کمپرسور فرفره‌ای و کمپرسور پره‌ای. این کمپرسورها هر کدام یک کار را انجام می‌دهند اما ویژگی‌های خاص خودشان را دارند. نحوه عملکرد هر کدام را برای شما شرح می‌دهیم.

کمپرسور روتاری یا غلتکی، از گروه کمپرسورهای جابه‌جایی مثبت و از زیر دسته‌ی چرخشی می‌باشند. این کمپرسورها عموما در مکان‌های استفاده می‌شوند که فشار هوا زیاد است. در این مدل، چند پره به صورت متوالی بر روی یک شفت قرار دارند و وظیفه خود را برای تغییر فشار روی سیال به نحو احسن انجام می‌دهند. از برندهای فعال کمپرسور روتاری در ایران می‌توان به پاناسونیک، کولترن  و ال‌جی اشاره کرد.

کمپرسورهای روتاری انواع مختلفی دارند اما شیوه کار و ساختار کلی آن‌ها یکسان است. همه دارای یک شفت هستند که تعدادی پروانه بر روی آن قرار گرفته. با چرخش این شفت پروانه‌ها شروع به چرخش می‌کنند و با چرخش هر پروانه، مرحله به مرحله گاز افزایش فشار می‌یابد. گاز ورودی این کمپرسورها می‌تواند از طریق هوای محیط و یا از طریق یک کمپرسور ضعیف تر تعمین شود. معمولا زمانی از دو کمپرسور به صورت متوالی استفاده می‌شود که فشار نسبتا بالایی نیاز باشد.

این کمپرسور با استفاده از پروانه خودش که بر روی یک شفت قرار دارد، با چرخش 360 درجه‌ای، گاز را به داخل یک سیلندر می‌کشد، و بر اثر مکش همین پروانه، سیال را با فشار بالا از طریق مجرای خروجی به بیرون هدایت می‌شود.

این نوع از کمپرسورها، جز کمپرسورهای راندمان بالا محسوب می‌شوند. سر و صدای این کمپرسورها در گروه خود بسیار کم است و آنان را مناسب استفاده در محیط‌های مسکونی کرده است.  دیگر مزایای این کمپرسور می‌توان به طراحی ساده که موجب تسهیل فرایند تعمیر و سرویس دوره ای است اشاره نمود. همچنین این ویژگی مسبب کاهش چشمگیر قیمت تعمیرات شده است. این مدل، تنها مدلی است که شما می‌توانید آن‌را تعمیر کنید. این قابلیت به مصرف کننده کمپرسور این اجازه امکان را می دهد که با هزینه به مراتب کمتر نسبت به انواع دیگر کمپرسور، وسیله برقی خود را تعمیر و نگه داری کند.

از دیگر ویژگی‌‌های این کمپرسور می‌توان به کم بودن تعداد قطعات متحرک اشاره که کرد که ارتعاشات سیستمی و سر و صدا را به حداقل رسانده. کمپرسورهای روتاری به سبب مزایای بیشمار خود محبوب‌ترین هستند و عموم استفاده را در کولرهای گازی دارند. این نوع از کمپرسورها مناسب مصرف فلات غربی، شمال غربی و شمال ایران می‌باشد.

هر گل بی خار نیست، این کمپرسور هم دارای معایبی است. از جمله این معایب می‌توان به طول عمر کوتاه‌تر نسبت به سایر کمپرسورها اشاره نمود. همچنین این دستگاه اگر در محیط‌های کثیف حضور داشته باشد رفته رفته از راندمانش کاسته می‌شود. این کثیفی می‌توان همان گرد و خاک و ریزگردها باشند و یا بخارات گازها. در استفاده از این مدل کمپرسور باید دقت داشت که کوچک‌ترین ذرات جرمی مخرب‌ترین آسیب‌ها را به پره‌ها و پروانه‌های این دستگاه وارد می‌‎کنند.

کمپرسور اسکرول یا فرفره‌ای و یا حلزونی هم مانند کمپرسور غلتکی، از گروه کمپرسورهای جابه‌جایی مثبت است اما زیر دسته آن، دسته کمپرسورهای جابجایی مارپیچی روغن‌کاری نشونده‌است. این دسته از کمپرسورها به نسبت دارای تکنولوژی و فناوری جدیدتری هستند. شیوه کار و نحوه قرارگیری قطعات آنان هم، با هم متفاوت است. در این دستگاه بسته به حجم و نوع خود دارای چند حلزونی است که مرحله به مرحله گاز را فشرده‌تر می‌کند. از برندهای فعال کمپرسور اسکرول در ایران می‌توان به کوپلند، بیتزر، پاناسونیک و دانفوس اشاره کرد.

این نوع کمپرسور دارای روش کار ساده‌ای می‌باشد و  با فشردن گاز آن را متراکم می‌کند. این کمپرسور با کاستن مرحله به مرحله حجم گاز، فشار آن را افزایش می‌دهد. شیوه دقیق کار این دستگاه به شرح زیر است. در داخل این کمپرسور، یک حلزونی وجود دارد که به آن اسکرول (Scroll) می‌گویند. در کنار این حلزونی، یک حلزونی دیگر وجود دارد که پیرامون آن گردش می‌کند. با چرخش حلزونی دوم پیرامون حلزونی اول، ماده سیال که عموما گاز می‌باشد، از اطراف به سمت مرکز شروع به جابه‌جایی می‌کند و در این مسیر فشرده و فشرده‌تر می‌شود. این حلزونی ها داخل پوسته‌ای آب‌بندی شده قرار دارند تا در روند فشرده سازی هیچگونه خللی ایجاد شود.

کمپرسور اسکرول که مانند کمپرسور روتاری دارای قطعات کم است و قطعات متحرک زیادی ندارند، ارتعاشات و نوسانات و صدای کمی دارد اما با توجه به اینکه این کمپرسورها مناسب ظرفیت بالا هستند، استفاده از آنان برای مصارف کوچک و خانگی معمول و مرسوم نیست. این دستگاه در کنار راندمان فوق‌العاده و بالای خود دارای طول عمر بسیاری است نیز هست.

از دیگر مزایای کمپرسور اسکرول می‌توان به راندمان فوقالعاده بالای آن اشراه کرد که همین امر، موجب بالا بودن قیمت آن شده است. در حال حاضر این نوع از کمپرسورها به سرعت در حال محبوب شدن هستند؛ چراکه با کمتر بودن قطعات متحرک، احتمال خرابی کمپرسور نیز کمتر می‌شود. این نوع از کمپرسورها مناسب مصرف مناطق حاره ای جنوب و فلات مرکزی ایران می‌باشد.

این نکته با توجه به اینکه جز هزینه‎‌های جاری محسوب می‌شوند، نکته مهمی است زیرا می‌تواند موجب خسارات زیادی شود و هزینه استفاده از دستگاه ار تا چند برابر کند.طبیعی است که برای این کار ما باید برای حجم معینی کار این دو دستگاه را بسنجیم. برای حجم معینی مانند یک اتاق سرعت سرد کنندگی کمپرسور اسکرال بیشتر است.در واقع سرعت کاهش دما این کمپرسور بیشتر است. این دستگاه همچنین به نسبت کمپرسور روتاری قطعات متحرک کمی دارد و همین موجب وجود ساختمان ساده‌تر و همچنین اتلاف کتر انرژی شده است. در این نکته کمپرسور اسکرو بهینه‌تر است.

نکته بعدی ظرفیت سرمایشی هر کمپرسور است. در این مقوله در شرایط یکسان، کمپرسور روتاری می‌تواند حجم بیشتری از محیط را خنک کند و به اصطلاح دارای ظرفیت سرمایی بیشتری می‌باشد.  در اینجا با مقایسه شماره های 1 و 2، متوجه می‌شویم درست است که کمپرسور اسکرال سریعتر هوا را سرد می‌کند اما نسبت میزان مصرف انرژی به میزان سرمای تولید شده در کمپرسورهای روتاری کمتر است و در نتیجه راندمان کاری این کمپرسور نیز بالاتر استکه راندمان کاری کمپرسورهای روتاری بالاتر از کمپرسورهای اسکرال است. در واقه زمانی که صحبت از ظرفیت سرمایشی می‌باشد انتخاب بهتر، کمپرسور روتاری می‌باشد.

کمپرسورهای اسکرال از لحاظ هزینه اولیه نسبت به کمپرسورهای روتاری برتر هستند اما زمانی که پای تعمیرات به این موضوع باز می‌شود، این کمپرسورهای روتاری هستند که هزینه‌های تعمیری کمتر دارندو اساسا قابل تعمیر هستند. در واقع کمپرسورهای اسکرول در تعمیر انعطاف بالایی ندارند و عموما باید به صورت کلی تعویض شوند. در این مقوله هم کمپرسور روتاری برتر است.

در این زمینه، کمپرسورهای اسکرال کم سر و صداترین نوع موجود می‌باشند. البته کمپرسورهای روتاری هم کم سر و صدا هستند و در ظرفیت‌های کم می‌توان آن‌ها را مشابه کمپرسورهای اسکرال گرفت. اما به طور کل کمپرسورهای اسکرال کم سر و صداترین نوع کمپرسورها هستند.

به طور کلی استفاده از این دو نوع کمپرسور تفاوت خاصی ندارد زیرا هم رده هستند و نمی‌شود برای یک کدام از آن‌ها، مزیت بزرگی یافت. در واقع برای خرید و استفاده از  دو این سیستم‌، نظر مصرف کننده و کاربردی که مدنظر دارد مهم ترین نکته است. پس در هنگام انتخاب باید بیندیشید که کدامین نکته برای شما اهمیت بیشتری دارد و بر اساس آن تصمیم به انتخاب بگیرید. در زیر نکاتی برای شما آماده شده است که امید است در انتخاب بهترین گزینه به شما کمک کند.